تاریخچه محله یزد
قرنها است که استان یزد به عنوان مرکز زرتشتیان ایران شناخته می شود، در این بین شهر یزد به دلیل اینکه خانواده موبدان را در خود جای داده است، اهمیت مضاعفی یافته است، بخشی از بافت تاریخی شهر یزد با نام محله دستوران یا محله زرتشتیان شناخته می شد. که خانه موبدان و اربابان زرتشتی در این منطقه قرار داشته است.
متاسفانه توسعه شهرنشینی باعث شده است تا بخشهای زیادی از این بافت تاریخی به دلایلی همچون عبور خیابان از بین برود، اگر بخواهیم از نظر موقعیت جغرافیایی محله زرتشتیان را در شهر یزد معرفی کنیم باید به خانه های دو طرف بلوار بسیج اشاره کنیم، بلواری که خیابان کاشانی را به خیابان سلمان متصل می کند.
خوشبختانه همچنان خانه های زیادی در منطقه باقی مانده است که نشان دهنده معماری و زندگی زرتشتیان در سالها و دهه های گذشته است.
خانه های زرتشتی
خانه های زرتشتی نشین بیش از هر چیز به چهار صفه ای معروف هستند که به اصطلاح محلی چهار پسکمی(peskam) نامیده می شوند. در چهار سمت حیات خانه، چهار صفه وجود دارد. این خانه ها همگی از خشت و گل ساخته شده اند که مشخصه معماری کویری است. معمولا بیش از یک حیات دارند، اتاقهای نسبتا زیاد، پنجره های چوبی پر تعداد، زیرزمین برای فصل گرما، آشپزخانه های بزرگ که در خود تنور و اجاق جای داده اند، هیزم دان و البته چاه آب.
تاریخچه خانه سه نیک
زمان ساخت خانه سه نیک دقیقا مشخص نیست اما مسلما بیش از دویست سال از ساخت آن می گذرد، این خانه متعلق به خانواده یگانگی بوده است که از خانواده های زرتشتی شناخته شده هستند. روانشاد پرفسور کسری وفاداری در سال 1380 اقدام به خرید این خانه کرد و کار بازسازی آن از سال 1383 آغاز شد و پس از مرگ ناگهانی روانشاد کسری وفاداری، خانواده آن روانشاد در راهی که کسرا آغاز کرده بود گام برداشتند.
هدف:
آرمان روانشاد کسرا وفاداری از خرید این خانه و بازسازی آن این بود که گردشگران ایرانی و خارجی در محیطی آرام، پاکیزه و دوست داشتنی زندگی در یک محله زرتشتی نشین و در یک خانه زرتشتی را تجربه کنند. این آرمان امروز نیز دنبال می شود.
خانه سه نیک:
مجموعه خانه سه نیک بالغ بر 1000 متر مربع مساحت دارد، می توان آن را به بخشهای حیات اندرونی، حیات بیرونی و نارنجستان تقسیم بندی کرد، البته زیرزمین این مجموعه نیز که به گالری تبدیل شده است را نباید فراموش کرد. در حال حاضر 13 اتاق حیات اندرونی و حیات بیرونی آماده پذیرایی از مهمانان است و در فاز دوم کار بازسازی نارنجستان دنبال خواهد شد.